Ανακοινωθέν τύπου με αφορμής την κρατική τρομοκρατία κατά της Ουκρανικής Ορθόδοξης Εκκλησίας

Η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία είναι, ως γνωστό, η μόνη κανονική και νόμιμη Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, και ταυτόχρονα ο μεγαλύτερος θρησκευτικός θεσμός στη χώρα. Είναι αναγνωρισμένη από όλες τις Ορθόδοξες Εκκλησίες του κόσμου, καθώς και από όλους τους αλλόθρησκους και τις ομολογίες, ενώ η αντικανονική, σχισματική δομή που, αν και αυτοαποκαλείται Ορθόδοξη Εκκλησία της Ουκρανίας, δεν έχει καν τις πιο βασικές ιδιότητες της εκκλησιαστικότητας, αναγνωρίζεται από τέσσερις μόνο Ορθόδοξες Εκκλησίες, οι οποίες από τον αριθμό των πιστών αποτελούν ένα πολύ μικρό ποσοστό στην Ορθόδοξη οικουμένη. Ακόμη και σε περίπτωση που ο αριθμός των πιστών υπερτερούσε κατά πολύ υπέρ της μη κανονικής δομής, δηλαδή εις βάρος της κανονικής Εκκλησίας, το γεγονός αυτό δεν θα άλλαζε τίποτα στο οντολογικό επίπεδο: η Εκκλησία είναι Εκκλησία και μια παράνομη παρασυναγωγή μπορεί να γίνει Εκκλησία μόνο με τη μετάνοια και ακολουθώντας την διαδικασία που προβλέπεται από τον Κανόνα, όχι με το μελάνι και χαρτί.

Η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία δεν είναι μια από τις δύο πλευρές στον πόλεμο, αλλά μια ζωντανή και ενεργός του Θεού Εκκλησία που βρίσκεται σε ενότητα πίστης, λειτουργικής ζωής και κοινωνίας με τη Ρωσική Ορθόδοξη Εκκλησία και τις Ορθόδοξες Εκκλησίες γενικότερα. Οι πόλεμοι, δίκαιοι και άδικοι, γίνονται από κράτη και όχι από εκκλησίες. Είναι απάνθρωπο η Εκκλησία να αντιμετωπίζεται ως εχθρός στον πόλεμο, γιατί οι συμμέτοχοι στην πολεμική σύρραξη, εφόσον είναι πιστοί, είναι μέλη της ίδιας Εκκλησίας. Η Εκκλησία είναι πάντα υπέρ της ειρήνης⸱ προσεύχεται συνεχώς για την ειρήνη και βάζει τα δυνατά της ώστε η έχθρα και το μίσος μεταξύ των ανθρώπων και των εθνών να αντικατασταθεί με τη φιλία και την αγάπη. Η Εκκλησία δεν χωρίζει τους ανθρώπους σε «δικούς της» και «τους άλλους», «ντόπιους» και «ξένους». Προσπαθεί, στο όνομα του Θεού ο οποίος Αγάπη εστί, να αγαπά τους πάντες και να ασκεί ποιμαντική μέριμνα για τη σωτηρία των ψυχών και του βίου όλων εκείνων που έχουν ανάγκη την αδελφική αγάπη και φροντίδα.

Το καλύτερο παράδειγμα μιας τέτοιας στάσης και συμπεριφοράς μας δίνει η Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία – ο Ποιμενάρχης της, ο Μακαριώτατος Μητροπολίτης Κιέβου και πάσης Ουκρανίας κ. Ονούφριος, οι επίσκοποι, οι κληρικοί, οι μοναχοί και ο πιστός λαός της. Για το λόγο αυτό, η Σερβική Ορθόδοξη Εκκλησία βλέπει την «ὑπομονὴ τῶν ἁγίων» (Αποκ. Κεφ. 14,12) με βαθιά ανησυχία, θλίψη και συμπονετική αδελφική αγάπη στην Ουκρανία, βλέπει τις πιέσεις, τη βία και τις διώξεις που ασκεί η σημερινή ουκρανική κυβέρνηση κατά της κανονικής Εκκλησίας, συνεπώς κατά της πλειοψηφίας των πολιτών της, δεδομένου ότι είναι η μεγαλύτερη θρησκευτική κοινότητα στη χώρα. Οι διώξεις κορυφώθηκαν τις τελευταίες ημέρες με τη βίαιη κατάληψη ναών υπέρ της ψευδο-εκκλησιαστικής σχισματικής δομής, που έχει την ιδιότητα της ιδιόμορφης «κρατικής Εκκλησίας» και της παράτυπης Ιεράς Εξέτασης. Αναμένεται η κλιμάκωση της τρομοκρατίας, μιας πιστής αντιγραφής των μεθόδων από την σοβιετική εποχή. Θα εκδιωχθούν οι 250 μοναχοί και εκατοντάδες καθηγητές και φοιτητές θεολογίας από τη Λαύρα Κιέβου – Πετσέρσκ, που αποτελεί το πνευματικό λίκνο και κέντρο της Αγίας Ρωσίας (Святая Русь), η Κολυμβήθρα του Σιλωάμ του ανατολικού σλαβικού χριστιανισμού και της Ορθοδοξίας στη σημερινή Ουκρανία, τη Ρωσία και τη Λευκορωσία.

Η Λαύρα Κιέβου – Πετσέρσκ με τα ιερά της δεν είναι μόνο σύμβολο και κέντρο της Ορθόδοξης Ουκρανίας και, ευρύτερα, του «ρωσικού κόσμου» (όπως κι αν ερμηνεύει κανείς αυτόν τον όρο), αλλά και μια ανεξάντλητη ζωοδόχου πηγή πνευματικότητας για ολόκληρη την Ορθοδοξία. Επιπλέον, ο πνευματικός και πολιτιστικός θησαυρός της Λαύρας είναι ένα εξαιρετικά σημαντικό και προφανές στοιχείο όχι μόνο της ουκρανικής και πανρωσικής, αλλά και της παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς. Υπό το πρίσμα αυτών των γεγονότων, η απόφαση της σημερινής κρατικής ηγεσίας της Ουκρανίας να εκδιώξει τον Μητροπολίτη κ. Ονούφριο, τη μοναστική αδελφότητα και την Θεολογική Ακαδημία από τη Λαύρα δεν είναι τίποτε άλλο παρά μια ξεκάθαρη μορφή ζοφερής κρατικής τρομοκρατίας κατά της Εκκλησίας, καθώς και η σκληρή παραβίαση των θεμελιωδών δικαιωμάτων, της θρησκευτικής ελευθερίας και της ελευθερίας της συνείδησης εν γένει. Η συμπεριφορά της ουκρανικής κρατικής ηγεσίας δείχνει ότι ο πραγματικός -μάλλον απώτερος- στόχος της είναι να σβήσει την ιστορική μνήμη και όλα τα ίχνη της πηγαίας Ορθοδοξίας στην Ουκρανία, προκειμένου να αλλάξει τον κώδικα και την ιστορική ταυτότητα που η Εκκλησία με κόπο έχτισε και διατήρησε μέσα στην πάροδο των αιώνων, από την εποχή του αγίου Πρίγκιπα Βλαδιμήρου μέχρι και σήμερα.

Αναγνωρίζουμε ότι η μόνη υπάρχουσα Ουκρανική Ορθόδοξη Εκκλησία, με ποιμενάρχη τον Μητροπολίτη Κιέβου κ. Ονούφριο, σηκώνει με γενναιότητα και ταπεινοφροσύνη τον σταυρό της και ανεβαίνει με ελπίδα στον Γολγοθά του Χριστού, είμαστε πεπεισμένοι ότι ο Σταυρωθείς και Αναστάς Κύριος – για την βαθιά πίστη, συγχώρεση και αγάπη προς όλους, ακόμη και προς εκείνους που από την ελεύθερη βούλησή τους επέλεξαν να είναι οι εχθροί μας – θα δώσει δύναμη στην Εκκλησία Του να αντέξει όλα τα μαρτύρια που καλείται να υποστεί. Ταυτόχρονα, υψώνουμε τη φωνή αγανάκτησης ενάντια στη φοβερή αδικία, ενάντια στην κρατική τρομοκρατία κατά της Εκκλησίας στην Ουκρανία που είναι η «κραυγή ικεσίας στον ουρανό». Ελπίζουμε ότι οι Εκκλησίες και οι θρησκευτικές κοινότητες, καθώς και τα ιδρύματα και οι οργανώσεις που θέλουν την ειρήνη, τη δικαιοσύνη και να επανέλθει η ισορροπία και η τάξη στον κόσμο, θα καταδικάσουν την κατάφωρη παραβίαση των θρησκευτικών δικαιωμάτων και ελευθεριών στην Ουκρανία.

Εντείνουμε τις προσευχές μας στον Κύριο για το τέλος του αδελφοκτόνου πολέμου στην Ουκρανία και για την εγκαθίδρυση ευλογημένης ειρήνης στην Ουκρανία, το συντομότερο δυνατόν, προσδοκούμε με πίστη, ελπίδα και αγάπη τον θρίαμβο του Σταυρού και την Ανάσταση του Χριστού επί των δυνάμεων του σκότους , του κακού και του θανάτου. Τον Σταυρόν σου Χριστέ προσκυνούμεν, και την Αγίαν σου Ανάστασιν, υμνούμεν και δοξάζομεν!

Ο Πατριάρχης της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας κ.κ. Πορφύριος,

Πρόεδρος της Ιεράς Συνόδου